De Maatschappij, met vertrouwen in de visionaire ideeën en daadkracht van Ruud Slot, verkocht de opstallen en gaf de grond in erfpacht. Slot ondervond allerlei hobbels op zijn pad om nieuwe zorgprojecten op te richten, maar nu lijkt het allemaal te gaan gebeuren.

Wie is Ruud Slot eigenlijk?

Ruud Slot en zijn vrouw Aliene Haar hebben allebei een zorgachtergrond op de werkvloer. In 2006 werden ze mede-eigenaar van de ZorgZaak in Hoogeveen. Tot aan 2009 werd de zorg en begeleiding geleverd met ZZP-ers in de zorg. Daarna is de onderneming uitgegroeid tot een bloeiend bedrijf dat zijn stempel op de hele regio heeft gezet, met meer dan 700 werknemers in loondienst!

De Zorgzaak biedt nu dienstverlening door middel van ambulante zorg aan huis en op eigen woon-zorg locaties in de provincie Drenthe, Overijssel en Groningen. Van jeugd- en ouderenzorg tot huishoudelijke hulp en palliatieve zorg.

Ruud Slot vertelt: ‘Op een van de heipalen die letterlijk het fundament vormen van het hoofdkantoor van de ZorgZaak in Hoogeveen staat: Maak het verschil in het leven van mensen! Dit fundament staat voor: Gezondheid, Gastvrijheid en Gemak. Gezonde voeding en beweging zijn de basis van een gelukkig leven. Gastvrijheid betekent voor ons niet alleen een gastvrij ontvangst, maar ook om respect te hebben voor ieders eigenheid. En met behulp van de huidige techniek kunnen we het leven makkelijker maken en voor meer zelfstandigheid zorgen’

Vitaliteitsoord

Sinds 2018 heeft Ruud Slot de gebouwen van de voormalige Tuinbouwschool in zijn bezit.

Hij wil niets liever dan zijn idealen ook hier in de praktijk gaan vormgeven. Samen met Bob Veldman en Martin Wemes vormt hij het bestuur van de Stichting Tuinbouwschooltuin. Zij staan op dit moment in de startblokken om het nieuwe Vitaliteitsoord uit te rollen. De plannen vorderen gestaag net als de gesprekken met een investeerder en de gemeente.

Ruud Slot: ‘Het Vitaliteitsoord staat voor vitaal leven en ouder worden vanuit verschillende invalshoeken. Zorg is ook hier een belangrijke pijler. Goede huisvesting, beweging, gezond eten en mentale welzijn vallen hier ook onder. De pijlers werk en leren komen aan bod via de Regiocampus. Het verschil maken in het leven van mensen, dat is waar we ook hier voor gaan’.

Plannen

In het oude schoolgebouw komen levensloopbestendige appartementen. Hotelkamers en zorghotelkamers worden gerealiseerd. Deze laatste zijn voor eerstelijns- en respijtzorg voor als mensen die komen revalideren na een operatie. Of voor mantelzorgers die een poosje ontlast moeten worden. Er komt er op het terrein ook een restaurant.

De omgeving op de tuinen van de voormalige school lenen zich perfect voor dit concept. Een groene omgeving is namelijk een belangrijk onderdeel van zorg. De sprookjesachtige tuinen bieden ontspanning en rust, er is hier plek voor zowel beweging als bezinning.

Dat valt allemaal onder de noemer vitaliteit en zorg. Nu al wordt er van alles georganiseerd in het teken van vitaliteit: Van workshops botanisch tekenen tot tai-chi en kunsttentoonstellingen. Want ook cultuur krijgt een grote rol binnen het Vitaliteitsoord. Creativiteit en verbeeldingskracht zijn een belangrijke voedingsbodem voor een een vitaal leven.

‘Met behulp van de financiële middelen die hieruit voortvloeien kunnen we de tuinen onderhouden. Dit is een belangrijk doel van deze onderneming. Ook is het voor ons van groot belang dat dit oord in verbinding staat met de inwoners van Frederiksoord’, aldus Ruud Slot.

Gezonde voeding

De moestuinen worden uitgebreid en de kassen opgeknapt. Gezond voedsel is uiteraard ook een belangrijk aspect van goede zorg en een vitaal leven.

Het is de bedoeling dat niet alleen bewoners van de appartementen, maar ook mensen uit het dorp en bezoekers van buitenaf kunnen participeren in de activiteiten van het Vitaliteitsoord en genieten van goed en gezond eten in de horeca in het gebied.

De maakbare mens

Ruud Slot wil met zijn visie aansluiten bij het gedachtegoed van generaal Johannes van den Bosch en zijn Maatschappij van Weldadigheid uit 1818.

De generaal was een enthousiaste aanhanger van het idee ‘de maakbare mens’ uit de Verlichting. Ieder mens is een onbeschreven blad – een tabula rasa – bij zijn geboorte, en heeft in principe alle mogelijkheden om zich te ontwikkelen.

De generaal geloofde sterk in een betere toekomst door middel van de pijlers arbeid, educatie en zorg. Dit is wat de kolonisten ook aangeboden kregen toen ze voor een plek in Frederiksoord in aanmerking kwamen. Ze leerden het land te bewerken voor hun inkomsten en kinderen moesten verplicht naar school. Dit was overigens uniek, want de algemene leerplicht in Nederland kwam pas veel later, in 1901. De derde pijler was Zorg.

Ruud Slot wil het gedachtegoed met betrekking tot werk, onderwijs en zorg in een eigentijdser jasje steken. Hij gaat hierbij niet uit van de maakbare mens, maar dat de mens de mogelijkheid krijgt om, zoveel als in diens vermogen ligt, er zelf wat van te maken.Waarbij het uitgangspunt van het Vitaliteitsoord is dat men het hier ook kan ervaren.

Vertel het me, en ik zal het vergeten

Laat het me zien en ik zal het onthouden

Laat het me ervaren en ik zal het me eigen maken

– Confusius

Voorloper van de verzorgingsmaatschappij

Zorg behoort uiteraard tot de basisvoorwaarden voor een beter leven. Behalve het filantropisch aspect was er ook een pragmatische kant: je kunt immers niet werken als je ziek bent. Vanaf 1826 was er daarom in iedere kolonie een geneesheer, apotheker en vaak ook een vroedvrouw.

Uniek en ver voor zijn tijd was de verplichte zorgverzekering. Door inhouding van 1 cent op het weekloon waren de kolonisten verzekerd van medische zorg sinds 1827. Het landelijke verplichte ziekenfonds kwam pas meer dan 100 jaar later, in 1941.

Ook aan ouderenzorg werd gedacht en met de donaties van de Amsterdamse tabak importeur en filantroop, P.W. Janssen werd Rustoord I voor bejaarde echtparen en Rustoord II voor alleenstaande bejaarde kolonisten mogelijk gemaakt. Ongelofelijk dus wat een visionair deze generaal was.

Als we zien wat Ruud Slot samen met Aliene Haar in het Klooster Hoogeveen voor elkaar hebben gekregen, is dit een een heel breed spectrum aan zorg op een plek. Van huisartsenpraktijk tot hoortechniek, handtherapie en diëtisten. Informatie en educatie over gezond leven is hierbij essentieel.

In het Klooster is ook een klein theater gebouwd, dat voor meerdere doeleinden kan worden gebruikt. Trainingen en lezingen m.b.t. gezonde leefstijl. Bewegen middels Bellicon-trampolines voor jong én oud. En tevens de mogelijkheid om er kleine concerten en voorstellingen te geven. Cultuur vindt Slot een belangrijk aspect in het leven van mensen. Het beurt en fleurt het leven op. Het thema Cultuur zal ook een belangrijke plek in het Vitaliteitsoord innemen.

Startblokken

Het bestuur kan niet wachten om de plannen voor het Vitaliteitesoord uit te voeren. Een deel van de kunstenaars die nu in de klaslokalen huizen van de voormalige school krijgt een plek op het toekomstige ‘cultuurplein’ waar de noodgebouwen plek maken voor ateliers. De Adriaan van Swieten Tuinbouwschool krijgt een waardige opvolger in de vorm van een Vitaliteitsoord een plek waar “individu en samenleven” de ruimte en mogelijkheid krijgen om invulling te geven aan persoonlijke en maatschappelijke vragen en wensen.

Voor nu en in de toekomst!

Wil je meer weten over de Zorgzaak en het Klooster in Hoogeveen?

Klik op: www.zorgzaak.nl

www.hetkloosterhoogeveen.nl

www.theaterdekubus.nl

Meer lezen over de gezondheidszorg uit de tijd van de koloniën?

Lees verder: Roelfsema-van der Wissel, H. G. (2006). De gezondheidszorg in de Noord-Nederlandse koloniën van de Maatschappij van Weldadigheid tussen 1818 en 1859.