André le Nôtre en de Franse tuin

André le Nôtre (1613-1700) is een van de beroemdste tuinarchitecten ooit. De tuinen van Versailles vormen zijn meesterwerk. De intentie van deze tuin is om te laten zien hoe je de natuur kunt beteugelen in strikte, symmetrische vormen en patronen. Dit schoonheidsideaal werd nagestreefd om gasten te vermaken – maar het ging ook over de status, macht en weelde van de opdrachtgever; in dit geval Louis de XIV. Deze despotische zonnekoning vond dat hij het centrum van de wereld was. En de tuinen moesten een afspiegeling zijn van zijn ongebreidelde macht. Het park is maar liefst 15.000 hectare groot en is het hoogtepunt van alle baroktuinen, oftewel Franse tuinen. Er werden spectaculaire feesten en partijen georganiseerd in de tuinen met vuurwerk, dans en muziek.

Een aantal kenmerken van een Franse tuin:

• Symmetrie
• Formeel, strak, streng
• Diagonale lijnen met optische effecten
• Bouwt voort op de Italiaanse renaissancetuinen met hoogteverschillen en terrassen
• Groene kleuren domineren
• Weinig bloemen
• Buxus, taxus in allerlei vormen en hagen en heggen
• Grindpaden
• Snoeikunst is zeer belangrijk
• Decoratieve elementen zoals een vijver, standbeeld of waterpartij.

A.C. Ide en de Franse tuin

De allereerste directeur/docent van de Tuinbouwschool trad in 1885 aan. Zijn leerlingen leerden alles – van ontwerp tot uitvoering en onderhoud. Afgestudeerde tuinhazen konden daarna aan de slag als leidinggevende tuinbaas op tuinen van landgoederen en buitenplaatsen.

Daarom is het niet gek dat Ide als een van zijn eerste projecten een Franse tuin opzette, want deze tuinen waren nog steeds immens populair op landgoederen, ook in Nederland. De Franse tuin is altijd een onderdeel gebleven op de tuinbouwschool. De delen van de Franse tuin die nu nog te zien zijn, stammen uit 1889.

Enkele kenmerken Franse tuin Tuinbouwschooltuin:

• Piramidevormige Buxusbomen aan weerszijden stammen uit 1889
• Taxushaag achteraan
• Laurierkers aan weerszijden
• Vijver in het midden
• Prieel achterin de tuin ligt hoger ligt en biedt uitzicht op overige delen van de Franse tuin
• Monument als decoratief onderdeel
• Graluxpaden aangelegd in strakke lijnen
• Symmetrie en diagonale lijnen

Is de natuur te beteugelen?

In onze Franse tuin kun je zien hoe moeilijk het is om de natuur te beteugelen. Hij vergt enorm veel onderhoud! Toen de tuinbouwschool nog in bedrijf was, waren hier dagelijks tientallen, en in de topjaren wel honderden tuinhazen dagelijks aan het werk om de tuinen te onderhouden.

Het is niet realistisch te verwachten dat de hoeveelheid arbeidsuren ooit opnieuw ingezet kan worden.

Maar dankzij enthousiaste vrijwilligers – waaronder ook het bestuur van de stichting Tuinbouwschooltuin – is er heel veel werk verzet de laatste tijd. Er is een begin gemaakt met het schoonmaken van de paden. Onkruid is gewied en de achteringang is vrijgemaakt.

Op naar de toekomst

Het team van Groenadviseurs is nu ook druk plannen aan het smeden voor een nieuw tuinbeleid. Hier een greep uit deze plannen voor de Franse tuin de komende tijd.

• Buxussen snoeien
• Paden schoonmaken en onderhouden
• Lonicera knippen
• Plan maken voor borders
• Vijver opnieuw metselen
• Rozen planten

Pop-up restaurant

Bovendien komt er deze zomer het project pop-up restaurant in de Franse tuin. Hoe leuk om op een mooie zomerse dag in de Franse tuin een terras te bezoeken! Esther Viool gaat in drie dagen in de week het pop-up restaurant runnen op de zondag, maandag en donderdag. We zoeken nog ondernemers die de andere dagen willen invullen (mail dan naar info@tuinbouwschooltuin.nl). We hopen in week 33 te kunnen starten.

Houd deze website in de gaten voor meer info!