De wijde wereld in

Lammert Petter met collega’s. Foto familie Petter

Met het felbegeerde diploma op zak van de Gerard Adriaan van Swieten Tuinbouwschooltuin lag de wereld aan je voeten. Heel veel afgestudeerde tuinhazen vertrokken dan ook naar het buitenland. Op eigen initiatief.  Maar vooral werden tuinhazen aan banen geholpen door het het speciaal opgerichte Plaatsingsbureau, alweer een unicum van deze unieke tuinbouwschool. 

Het plaatsingsbureau werd in 1905 opgericht tijdens een jaarvergadering in Utrecht van de zeer actieve vereniging VOLDGAVST (Vereniging Oud Leerlingen Der Gerard Adriaan Van Swieten Tuinbouwschool). De directeur van de Tuinbouwschool, de heer Schuttevaer en de docenten Bleeker en Lugt zette zich in voor het bureau.

De heer Bouwmeester was jarenlang secretaris van het plaatsingsbureau

Het doel van het bureau was om contacten te leggen met bedrijven in binnen- en buitenland om zo afgestudeerde leerlingen aan stageplekken en functies te helpen. Vanaf eind jaren ‘30 was oud tuinhaas de heer B.J.A. Bouwmeester Secretaris van het bureau, hij deed het met veel plezier gedurende 40 jaar. Toen Bouwmeester 80 werd,  gaven de leden van VOLDGAVST hem en zijn vrouw een reisje naar Mallorca waar hij al zijn hele leven naar toe had gewild. 

Lammert Petter

Er zijn geen exacte cijfers bekend, maar het moeten honderden leerlingen zijn geweest die in het buitenland terecht zijn gekomen op exotische plekken en interessante functies. Een van die avontuurlijke tuinhazen die hun geluk aan de andere kant van de wereld zocht was Lammert Petter.

Bananenplantage Equador jaren ’60. Foto familie Petter

Lammert Petter was een van de beste van zijn klas toen hij afstudeerde aan de Gerard Adriaan van Swieten Tuinbouwschool in 1960. Oorspronkelijk kwam hij uit Heerenveen (geboren in 1938) en hij ontwikkelde al heel vroeg een passie voor bloemen en tuinieren. Het idee om groente en fruit te leren kweken kwam, volgens verhalen uit de familie, ook vanwege de hongersnood in de oorlog. Zo zou Lammert kunnen bijdragen aan een nieuwe toekomst na de oorlog.

Vanwege zijn mooie cijferlijst kreeg hij een contract aangeboden bij Dole in Guayaquil  in Ecuador. Hij sprak toen al Engels, Frans en Duits, en leerde binnen de korte keren ook Spaans. In het begin hadden de arbeiders op de plantage niet door dat hij het Spaans al onder de knie had. Ze vloekten over hem en lachten hem uit omdat ze dachten dat hij het niet begreep. Lammert leerde deze woorden uit zijn hoofd en sprak ze uit alsof het hoog Spaans was toen hij de taken voor de dag met hen doornam. Geschrokken hielden de werklui meteen op met lachen en behandelden hem voortaan met respect.

Tijdens zijn werk ontmoette hij ook zijn latere echtgenote Agar Eara Burgos Díaz. Zij woonde op de boerderij naast de plek waar Lammert werkte en was de dochter van de landeigenaar. Door de week was ze weg voor haar studie medicjinen. In de weekenden zagen ze elkaar steeds vaker. Ze werden verliefd en trouwden. 

Lammert Petter maakte zo’n furore dat de onderneming meer leerlingen uit Frederiksoord in dienst nam, zoals bijvoorbeeld Henk van de Berg. Lammert werd later erkend als een belangrijke naam in de bananenteelt. Hij beheerde eigen plantages van de firma. 

Tuinhaas Lammert Petter met zijn gezin,  jaren ’70

Samen kregen ze drie kinderen, Rosalía , Roelof en Lamberto. De jongste zoon Lamberto volgde zijn vaders voetsporen en deed een studie aan de Landbouwuniversiteit. Hij overleed helaas al jong in 2011. Rosalía runt nu een goedlopend lingeriebedrijf ‘Eara’ net als Roelof die een bloeiende zaak heeft opgezet. Hij produceert likeur gemaakt van kokos ‘Coco dream’ op een milieuvriendelijke manier.

Tuinhaas Lammert Petter was van nature een goede bemiddelaar en hielp werknemers om conflicten op te lossen. Later begon hij voor zich zelf om oliepalmen te telen. Jaarlijks kwam hij met verlof naar Nederland met zijn vrouw en drie kinderen. De havenstad Guayaquil was zijn thuis geworden.

Helaas overleed tuinhaas Lammert Petter al heel jong in 1999. Hij werd maar 56 jaar.  Hij werd begraven in Guayaquil in Ecuador.  Zijn kleinzoon en naamgenoot Lammert Petter was toen pas vijf jaar oud. 

Bijzonder is dat Lammert junior terug is gekeerd naar de Hollandse roots van zijn grootvader. Hij volgt nu in het jaar 2022 een masteropleiding in Maastricht. Zijn vaste woonplaats is nog steeds die waar zijn opa ooit in de jaren ‘60 terecht kwam.

Bananenteelt in Ecuador

Nederlanders eten gemiddeld 50 bananen per persoon per jaar

Ecuador is de grootste bananenexporteur van de wereld met een marktaandeel van 28 %. Er werken maar liefst een miljoen mensen in deze branche. De bananenkwekerijen nemen 210.000 hectare in van het land Ecuador. 

De banaan is een eenzaadlobbige plant uit het geslacht Musa en is het meest gegeten fruit ter wereld. Na 13 weken kunnen ze geoogst worden. Dan worden ze vervoerd via een soort hangbanensysteem naar de verwerking. Mooi gewassen en bestickerd gaan ze de zeecontainer in. Na twee tot vier weken varen, moeten ze eenmaal aan wal in Europa of Amerika een paar dagen verder rijpen. Een ‘rijpmeester’ bepaalt dan of ze verder vervoerd mogen worden naar de supermarkt.

Ontginnen van gebied

Plantagewerkers met bananen

Bronnen:

• Jaarboekjes VOLDGAVST
• Interviews met kleinzoon Lammert Petter en zijn vader Roelof Petter
• Foto’s uit jaarboekje VOLDGAVST en familiealbum fam. Petter

Bruggen bouwen op plantage